Kąpiel osoby starszej, osłabionej, często chwiejnej, jest większym wyzwaniem, niż to się zdaje laikom. Dla wielu seniorów kąpiel kojarzy się przede wszystkim ze zwiększonym zagrożeniem upadkiem. Boją się poślizgnięcia, potłuczenia, złamania biodra. I takie same obawy mają opiekunki osób starszych – że osoba, której bezpieczeństwo zostało oddane w jej ręce, zrobi sobie krzywdę pomimo całej staranności działania. Najbezpieczniejsza kąpiel w takich przypadkach powinna odbywać się na siedząco. Opiekunki osób starszych w Niemczech mogą skorzystać – w zależności od fizycznego stanu chorego – z różnego rodzaju sprzętów pomocniczych. W tym artykule omówimy podstawowy sprzęt pomocniczy ułatwiający kąpiel osoby starszej, nie wymagający zaawansowanych rozwiązań technicznych.
Jest bardzo pomocny przy kąpieli osób starszych, które są jeszcze dosyć sprawne fizycznie, potrafią samodzielnie dojść do łazienki, usiąść i wstać z niewielką pomocą, miewają zaburzenia równowagi (Gleichgewichstörungen). Stosuje się je najczęściej pod prysznicem ale można także wstawić je do wanny. Na rynku istnieje szeroka gama modeli. Może to być zwykły, prosty stołeczek odlany w całości z plastiku albo taboret na metalowych nóżkach z okrągłym siedziskiem. Warto jednak szukać produktów, które spełnią kilka warunków. Dobry Badhocker powinien mieć:
- nóżki z regulacją wysokości (Höhenverstellbarer Badhocker), co umożliwia dopasowanie wysokości siedziska do wzrostu i możliwości ruchowych podopiecznego
- gumowe nakładki antypoślizgowe na końcówkach nóżek (Gummifüße)
- wyprofilowane siedzenie (Sitzfläche) - lekko wklęsłe, co daje większe poczucie stabilności
- otwory ułatwiające wykonanie higieny intymnej (Hygieneausschnitt, Aussparung)
- wycięcia po bokach lub poręcze (Armlehnen), umożliwiające przytrzymanie się rękoma.
Fot. www.sklepmedicus.pl/pl/p/Vermeiren-JILL
Powierzchnia Badhocker jest z reguły lekko ryflowana albo składa się z kilku łączonych elementów, tak aby mokre ciało nie ślizgało się na niej (rutschsichere Sitzfläche) i ma otwory, którymi spływa woda.
Opiekunki osób starszych w Niemczech mają duży wpływ na dobór środków pomocowych. Jeżeli podopieczny nie ma przyznanego tzw. Pflegegrad, musi raczej sfinansować zakup z własnych środków. Najtańsze modele można kupić w popularnych marketach w cenie od 20 euro. Jeżeli podopieczny ma przyznaną grupę Pflegegrad, można skorzystać z dofinansowania na zakup na podstawie recepty od lekarza. Modele taboretów kąpielowych muszą wtedy spełniać określone wymagania państwowej kasy chorych – gesetzliche Krankenkasse. Produkt musi znajdować się na liście atestowanych środków pomocniczych – Hilfsmittelverzeichnis.
Krzesełko kąpielowe różni się od taboretu przede wszystkim tym, że posiada oparcie na plecy (Rückenlehne). Jest więc z reguły większe niż taboret ale są dostępne modele składane (faltbarer Duschstuhl, klapp Duschstuhl). Jeżeli kąpiel osoby starszej możliwa jest wyłącznie w wannie, trudno dopasować model Duschstuhl, który będzie stał stabilnie. Do kąpieli w wannie stosuje się przeważnie inne rozwiązania, o których napiszemy poniżej.
Krzesełko kąpielowe (Duschstuhl) stosuje się w przypadku podopiecznych o mocno ograniczonych możliwościach poruszania się, jak np. osoby po wylewie, z niedowładem kończyn, po operacjach związanych ze złamaniami. Wymaga ono większej powierzchni pod prysznicem niż taboret a niektóre modele wymagają powierzchni bez barier architektonicznych (bez progu przy wejściu pod prysznic). Dobre krzesełko powinno spełniać warunki wymienione wyżej przy taborecie kąpielowym.
Zaletą krzesełek kąpielowych jest to, że podopieczny siedzi w nich pewnie, tak jak w wózku inwalidzkim, ma podparcie pod plecy i często również podłokietniki. Wyróżnia się kilka rodzajów krzesełek kąpielowych:
- stacjonarne – takie, które mają nóżki zakończone gumowymi nakładkami, przestawia się je poprzez podnoszenie. Podopieczny musi być w stanie dojść do krzesełka i z niewielką pomocą opiekunki usiąść na nim.
Fot. careline.de
- na kółkach – zamiast nóżek krzesełko ma kółka, które podobnie jak w wózkach inwalidzkich można zablokować hamulcem, posiada podnóżki. Opiekunka osób starszych może przygotować podopiecznego do kąpieli nawet w łóżku (rozebranie, przesadzenie) i wjechać z nim pod prysznic.
Fot. www.ovata.de
Są to krzesełka które są stosowane zarówno jako krzesełko toaletowe jak i kąpielowe (Dusch- und Toilettenstuhl mit Eimer). W zaawansowanych produktach jest nawet możliwość przechylenia siedziska do tyłu, tak, aby bez problemu umyć i spłukać włosy.
Ceny krzesełek kąpielowych (Duschstuhl) kształtują się różnorodnie. Wszystko zależy od modelu, dodatkowych funkcji, materiałów, z jakich zostały wykonane krzesełka. Najprostsze modele (co nie oznacza, że są one złe) można zakupić od mniej więcej 40-50 euro a te o bardzo zaawansowanych funkcjach kosztują nawet ponad 1 500 euro.
Jeżeli przydatny dla osoby starszej jest model wielofunkcyjny, opiekunka osób starszych tak jak w przypadku taboretu kąpielowego, może zasugerować wystąpienie o receptę na dofinansowanie z kasy chorych. Trzeba sprawdzić, czy wybrany model znajduje się na liście sprzętu atestowanego - Hilfsmittelverzeichnis.
W odróżnieniu od taboretów i krzesełek prysznicowych, które swobodnie przestawiamy, są to siedziska wmontowane na stałe w ścianę, rozkładane w razie potrzeby. Jest to z reguły prosta ławeczka. Przeznaczona jest raczej do kąpieli osób starszych, które w miarę swobodnie się poruszają, mają jedynie lęk przed upadkiem lub nie są w stanie swobodnie się schylić aby np. umyć sobie nogi. Stosowana jest także w przypadku podopiecznych, zmagających się z dużą nadwagą.Takie rozwiązanie wymaga fachowego montażu do ściany. Przeważnie montuje się również dodatkowy uchwyt lub uchwyty, pomagające przy wstaniu lub zmianie pozycji.
Fot. www.as-hilfsmittel.de
Jest to dobre rozwiązanie, ułatwiające kąpiel osób starszych, z tym, że zwykle zastajemy już takie rozwiązanie na miejscu pracy w opiece. Wiele osób w Niemczech profilaktycznie zleca wykonanie takiego siedziska przy remoncie łazienki. Składane siedzisko prysznicowe to koszt od około 50 euro + koszty montażu, zależne od rzemieślnika. Dofinansowanie ze strony kasy chorych w Niemczech jest możliwe na takich samych warunkach, jak w przypadku taboretu i krzesełka kąpielowego.
W miejscach pracy, gdzie nie ma kabin prysznicowych, kąpiel osób starszych wykonuje się w wannie. Najprostszy sposób to założenie specjalnej ławeczki w poprzek wanny. Podopieczny siada na niej, nie ma konieczności siadania i wstawania z wanny z pozycji leżącej. Siedząc na ławeczce osoba starsza jest na poziomie wysokości wanny i linia bioder znajduje się troszkę powyżej poziomu linii kolan (zależy od wzrostu), co ułatwia wstawanie. Można napuścić do wanny trochę wody, żeby dobrze odmoczyły się nogi i myć podopiecznego prysznicem lub myjkami.
Badewannebrett jest przeznaczona dla osób, które potrafią z niewielką pomocą usiąść i przełożyć nogi przez rant wanny. Dobrze się sprawdzi np. u podopiecznych z lekkim niedowładem nogi, po operacjach kolan i bioder, osłabionych ale jeszcze dosyć sprawnych fizycznie. Jest także dobrym wyborem przy podopiecznych z dużą nadwagą (są ławeczki wytrzymujące obciążenie nawet ponad 200 kg).
Zaletą najprostszego modelu ławeczki jest łatwość jej zakładania i zdejmowania np. na czas kąpieli innych członków gospodarstwa domowego osób starszych. Ławeczki na wannę wykonuje się przeważnie z wytrzymałych tworzyw sztucznych. Z jednej strony mają rączkę, która ułatwia podopiecznym poprawienie się, lekkie uniesie w celu wykonania higieny intymnej.
Fot.www.pflegebedarf24.de
Rynek oferuje bardo dużo modeli – od prostej deseczki po ławeczki z zamontowanym kółkiem obrotowym (Drehsitz), ułatwiającym wyjęcie nóg z wanny.
Koszt zakupu ławeczki na wannę to około 50 euro za model bez dodatkowych udogodnień. Analogicznie do wyżej opisanych sprzętów pomocniczych ułatwiających kąpiel, można skorzystać w Niemczech z dofinansowania gesetzliche Krankenkasse.
Krzesełko do wanny, podobnie jak ławeczkę kąpielową zakłada się i zdejmuje w łatwy sposób. Wyróżniamy dwa rodzaje krzesełek do wanny:
- krzesełka, w których po założeniu siedzisko znajduje się nieco nad poziomem linii górnego brzegu wanny, obrotowe (drehbar Badewannesitz mit Rücklehne).
Fot.: www.amazon.de/Russka-Drehbarer-Aluminium-Badewannensitz
Stosuje się je przy podopiecznych, którzy z niewielką pomocą usiądą, jednak nie są w stanie nawet z pomocą opiekunki „przekręcić” się na ławeczce i włożyć nogi do wanny. Dzięki oparciu pod plecy i podłokietnikom senior może pewnie usiąść a opiekun chwyta go pod nogi i obracając krzesełko wkłada je do wanny.
- krzesełka, w których po założeniu siedzisko znajduje się od 10 do 20 cm poniżej poziomu linii górnego brzegu wanny (oberen Wannenrand).
Fot: https://www.bauch24.shop/Badhilfen/Badewannensitze/Badewannensitz-mit-Rueckenlehne
Podopieczny musi więc być na tyle sprawny, aby wejść do wanny i zając pozycję siedzącą na krzesełku. Jest to więc rozwiązanie dla osób starszych, które chcą np. samodzielnie wykonać kąpiel ale muszą mieć do tego możliwość zajęcia wygodnej i pewnej pozycji, z podparciem pod plecy.
Krzesełka do wanny można zakupić z własnych środków w cenie od mniej więcej 80 euro albo skorzystać z dofinansowania niemieckiej kasy chorych. Wybrany produkt musi znajdować się na liście produktów atestowanych (Hilfsmittelverzeichnis) czyli musi mieć swój Hilfsmittelnummer.
Wszystkie wyżej opisane produkty można dostać również w Polsce. Co do możliwości dofinansowania do sprzętów pomocniczych przy kąpieli osoby starszej należy konsultować się z NFZ – przepisy zmieniają się bardzo szybko.
Używamy cookies