Przed podjęciem pracy opiekunki lub opiekuna osób starszych w Niemczech, Austrii czy Szwajcarii warto dowiedzieć się, jakie mamy możliwości oraz zapoznać się z warunkami zatrudnienia. Szczególnie ważne jest to dla osób, które nigdy nie pracowały w opiece. Muszą one wiedzieć, jaki jest zakres obowiązków opiekunów i czego wymagać może pracodawca. Opiekunowie mają do wyboru różne miejsca pracy i odmienne formy zatrudnienia, mogą wybrać taką, która najbardziej im odpowiada. Przed wyjazdem należy dobrze się przygotować, wiedzieć, co będzie nam potrzebne na miejscu, co załatwić i jakie dokumenty zabrać ze sobą. Chcesz podjąć pracę w opiece? Podpowiadamy, jak zrobić to dobrze!
Osoba zatrudniona w branży opiekuńczej w Niemczech, Austrii lub Szwajcarii powinna znać język niemiecki co najmniej na poziomie podstawowym lub wykazywać gotowość do nauki. Wykształcenie ani doświadczenie nie jest konieczne, ale zwiększy nasze szanse na znalezienie dobrej oferty zatrudnienia. Nie muszą to być umiejętności wyniesione z innego miejsca pracy, liczy się także opieka nad członkami rodziny lub innymi bliskimi osobami. W zawodzie opiekuna ważna jest gotowość do wyjazdu za granicę (w zależności od formy zatrudnienia zwykle na dwa miesiące lub dłużej) oraz odpowiednie cechy charakteru – empatia, otwartość na pracę z osobami potrzebującymi i wyrozumiałość.
Zakres zadań wykonywanych przez opiekunów osób starszych zależy od miejsca pracy i konkretnego podopiecznego. Osoby pracujące w opiece domowej (z zamieszkaniem u seniora) zwykle zajmują się prowadzeniem gospodarstwa domowego, zakupami i gotowaniem. Pomagają w higienie, wykonują podstawowe czynności pielęgnacyjne oraz spędzają z podopiecznym czas. Osoby zatrudnione w domach opieki lub innego typu służbach wspierających osoby starsze lub niepełnosprawne w ich miejscach zamieszkania (dochodzące służby medyczne) zajmują się przede wszystkim czynnościami zarezerwowanymi dla osób z konkretnym wykształceniem – zawodowych pielęgniarek lub opiekunek seniora. W Niemczech, Szwajcarii i Austrii, żeby na przykład podawać zastrzyki, trzeba posiadać dyplom. Można go zrobić w tym kraju lub ubiegać się o uznanie kwalifikacji wynikających z polskiego wykształcenia.
Opiekunowie z Polski, dzięki przepisom prawnym obowiązującym w UE i EFTA, mogą legalnie podejmować zatrudnienie w Niemczech, Austrii oraz Szwajcarii. W dwóch pierwszych wymienionych krajach nie ma dodatkowych formalności, natomiast w Szwajcarii wymagane jest zgłoszenie pobytu oraz wypełnienie obowiązku meldunkowego.
Decydując się na pracę za granicą możesz:
- być pracownikiem oddelegowanym z Polski;
- być osobą samozatrudnioną – prowadzić własną działalność gospodarczą w Polsce;
- założyć działalność gospodarczą w kraju, do którego chcesz wyjechać;
- posiadać umowę o pracę z pracodawcą prowadzących działalność w danym kraju.
Każda z tych form ma swoje wady i zalety. Zanim wybierzesz jedną z nich warto dobrze się zastanowić. Zobacz, czego możesz oczekiwać decydując się na konkretną formą zatrudnienia.
Pracownik delegowany to najczęstsza forma zatrudnienia opiekunów. Mają oni podpisaną umowę-zlecenie z polskim pracodawcą, który wysyła ich do pracy za granicą. Rzetelny pracodawca opłaca wszystkie przewidziane prawem składki i podatki, załatwia formalności związane z ubezpieczeniem zdrowotnym oraz oferuje ciągłość zatrudnienia ważną dla przyszłych emerytów. Pracując w oparciu o oddelegowanie za granicę masz do wyboru wiele ofert przy minimum formalności. W tej formie zwykle zatrudniane są opiekunki domowe, które nie potrzebują formalnego wykształcenia.
Działalność gospodarcza w Polsce uprawnia każdego z nas do wykonywania pracy także na rzecz kontrahenta w Austrii, Niemczech lub Szwajcarii. Osoby samozatrudnione podpisują umowę z wybranym podmiotem, np. podopiecznym lub jego rodziną, na odpowiadających im warunkach. Mogą pracować zarówno jako opiekunowie z zamieszkaniem, jak i pomoc dochodząca dla większej liczby podopiecznych. Prowadząc swoją firmę możemy także wykonywać pracę na rzecz służb medycznych lub domów opieki.
Samozatrudnienie za granicą oznacza otwarcie własnej firmy w Austrii, Niemczech lub Szwajcarii. Pracując, podlegamy wtedy przepisom prawa danego kraju – płacimy tam podatki, korzystamy z służby zdrowia i innych udogodnień. Ta forma pracy daje dużą swobodę, ale i określone obowiązki, w tym przede wszystkim załatwianie kwestii formalnych i urzędowych. To większa samodzielność w wyborze zlecenia, możliwość pracy w kilku miejscach, a także wyższe zarobki.
Umowa o pracę z pracodawcą zagranicznym najczęściej dotyczy osób stale zamieszkujących w danym państwie, które mają dyplom uprawniający do pracy pielęgniarki lub opiekunki. Są one zatrudniane w domach opieki dla osób starszych i niepełnosprawnych, albo w specjalistycznych służbach medycznych. W pełni podlegają prawu danego kraju, w tym w zakresie podatków i warunków pracy.
Bez względu na to, czy wyjeżdżając do pracy za granicą mamy już podpisaną umowę i gwarancję miejsca pracy, czy też dopiero na miejscu chcemy szukać zatrudnienia, warto pamiętać, żeby:
- zabrać ze sobą komplet dokumentów, które będą nam potrzebne na miejscu, w tym przede wszystkim paszport i/lub dowód osobisty;
- upewnić się, że za granicą będziemy posiadać ubezpieczenia zdrowotne i w razie potrzeby, będziemy mogli udać się do lekarza;
- mieć przy sobie dokumenty potwierdzające nasze kwalifikacje i umiejętności (np. dyplom uczelni wyższej, świadectwo ukończenia kursu, referencje, zaświadczenia o pracy);
- uruchomić dostęp do bankowości on-line oraz roaming w telefonie;
- zaopatrzyć się w zapas stale przyjmowanych lekarstw;
- włożyć do portfela dane do osoby, z którą można skontaktować się w nagłym wypadku (np. kartę ICE).
Dodatkowo, jeśli już wiesz, gdzie będziesz pracować:
- spakuj swoją umowę (np. zlecenie wykonywania czynności opiekuńczych);
- zabierz ze sobą dane kontaktowe firmy, w której jesteś zatrudniony (np. telefon alarmowy do zatrudniającej Cię firmy opiekuńczej);
- zostaw swoim bliskim adres i telefon pracodawcy (np. rodziny, do której jedziesz).
Wyjeżdżając za granicę na dłużej, nie zapomnij zadbać o sprawy pozostawiane w kraju:
- załatw kwestię bieżącego opłacenia rachunków – czynsz, gaz, prąd, itp.;
- zakręć wodę i opróżnij lodówkę;
- upoważnij kogoś do odbierania korespondencji;
- na wszelki wypadek zostaw klucze do domu zaufanej osobie.
