Pojęcie praca na niemieckich warunkach w opiece nad osobami starszymi jest bardzo szerokie i nieprecyzyjne. Na wielu opiekunów z Polski takie pojęcie działa jak magnes, ale nie wywołuje żadnych skojarzeń ze zmianą sytuacji podatkowej.
Magnetyzm to dodatki do wynagrodzeń (Pflegebonus) związane z sytuacją epidemiczną COVID-19, ale również nadzieja na lepszą emeryturę. No i oczywiście kuszące kwoty wolne od podatku, dużo wyższe niż te, oferowane przez polski system podatkowy. Nie będziemy się wgłębiać w sposoby i zasady zatrudnienia w pracy w opiece na niemieckich warunkach. Pod względem podatkowym można ogólnie wydzielić dwie podstawowe grupy – opiekunów, którzy uzyskują przychody w Niemczech; w ramach umowy o pracę i tych, którzy prowadzą własną działalność gospodarczą.
Między innymi to, że należy rozliczyć się z podatków w państwie niemieckim. W zależności od indywidualnej sytuacji może wystąpić konieczność do złożenia rozliczenia podatkowego w obu państwach – i w Polsce i w Niemczech. Często opiekunowie są zdezorientowani, ponieważ mają opłacane składki na ubezpieczenia społeczne w Niemczech, a okazuje się, że roczne rozliczenie podatkowe muszą złożyć tylko przed polskim urzędem podatkowym. Nie jest to więc de facto praca na niemieckich warunkach.
Podejmując pracę w opiece oferowaną na niemieckich warunkach, warto zadać potencjalnemu pracodawcy dokładne pytania dotyczące zobowiązań podatkowych. I czego dotyczą „niemieckie warunki” – tylko niewielkiego, niemieckiego ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalnego, czy całości zobowiązań i przywilejów zatrudnienia w Niemczech.
Opiekunki i opiekunowie osób starszych, którzy wykonują pracę jako niemieckie jednoosobowe podmioty gospodarcze, (Gewerbe) muszą pamiętać, że to oni osobiście są zobowiązaniu do rozliczenia się z Finanzamtem (urząd skarbowy). Nie jest do tego zobowiązany ani pośrednik, który znajduje im miejsce wykonywania pracy (wykonywania usług opiekuńczych na własnych rachunek) ani rodzina niemiecka. Własna działalność gospodarcza to nie tylko wysoka stawka w ogłoszeniach o pracę – to również przyjęcie na siebie zobowiązań i ryzyka gospodarczego. Do obowiązków należy także prawidłowe rozliczenie się z podatków.
Warto pamiętać, że jeżeli pracowaliśmy lub uzyskaliśmy w innej formie przychody Polsce oraz Niemczech, to przy rozliczeniach podatkowych korzystamy z ustaleń pomiędzy tymi krajami, czyli umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Dobrze zapoznać się z zasadami, co i kiedy w danym kraju jest podstawą do rozliczeń.
Niektóre przychody uzyskane w Polsce należy dodać do sumy przychodów zapracowanych w Niemczech i na odwrót. Może się okazać, że jednak przekroczymy kwotę wolną od podatku dochodowego i coś jednak trzeba będzie oddać niemieckiemu fiskusowi lub „przeskoczymy” do wyższej grupy w polskiej skali podatkowej.
Podatek w Niemczech (die Steuer, die Abgabe), tak jak w innych państwach jest różny w zależności od sposobu, w jaki osiągamy przychody. Dla osób, które pracują w ramach niemieckiej umowy o pracę, właściwy jest podatek od wynagrodzeń – czyli Lohnsteuer. Dla tych, którzy prowadzą własną działalność gospodarczą (Gewerbe), rozliczenia z fiskusem odbywają się na podstawie podatku od przychodów, czyli Einkommensteuer.
Podstawowa kwota wolna od podatku jest taka sama, różne są jedynie szczegóły związane m.in. ze sposobem złożenia zeznania, ze stanem cywilnym, odliczeniami z tytułu posiadania dzieci i kosztami ogólnymi.
Kwota wolna od podatku na 2021 rok w Niemczech, tzw. Grundfreibetrag wynosi 9744 euro. Co to oznacza? Dokładnie to, że jeżeli w ciągu 2021 roku nasze przychody nie przekroczą tej kwoty, nie trzeba zapłacić ani eurocenta z tytułu podatku dochodowego w Niemczech. Dokładne regulacje prawne w tej sprawie znajdują się w przepisach o podatku dochodowym (Einkommengesetz, EsTG), w § 32a Einkommensteuertarif – skala podatkowa. Znajdują się tam również informacje o zasadach naliczania podatku w przypadku przekroczenia tej kwoty.
Dla lepszego zobrazowania niemieckiej skali podatkowej, zamieszczamy zrzut ekranu z kalkulatora niemieckiego Ministerstwa Finansów (BdF, Bundesministerium der Finanzen), wyliczającego podatek dochodowy za 2021 r, dla osoby samotnej, przy założeniu, że roczne dochody w 2021 roku wyniosły 15000 euro.
(źródło: www.bmf-steuerrechner.de/bl/bl2021/eingabeformbl2021)
Przede wszystkim nastąpiły duże zmiany w zakresie naliczania dodatku podatkowego na rzecz wyrównania poziomu życia pomiędzy tzw. starymi a nowymi Landami (dawne RFN i NRD przed zjednoczeniem), Solidaritatzuschlag. Ten podatek, zwany w Niemczech potocznie „Soli”, do bieżącego roku płaciło bardzo wielu niemieckich podatników. Jak podaje niemieckie Ministerstwo Finansów, zmiany wprowadzone w jego naliczaniu (nie będziemy wdawali się w szczegóły) spowodują, że liczba podatników zobowiązanych do jego odprowadzania za 2021 rok, spadnie o 90%!
Biorąc pod uwagę przychody z podanego wyżej przykładu - 15 000 euro, w 2021 r. w porównaniu z 2020 r. w kieszeni niemieckiego podatnika zostanie 22,60 euro. Przy przychodach w granicach 25 000 euro rocznie, tegoroczne zmiany w obciążeniu podatkowym z tytułu „Soli”, dają zmniejszenie podatku należnego o 204,27 euro.
Zmiany w podatkach dla zatrudnionych na niemieckich warunkach dotyczą również licznych zwolnień podatkowych dotyczących różnego rodzaju wypłat, dopłat, bonusów itp., wynikających z przepisów związanych z epidemią COVID-19. Dodatkowe środki wypłacane pracownikom i podmiotom gospodarczym, zostały prawie całkowicie zwolnione z podatku dochodowego.
Niestety, większość opiekunek i opiekunów osób starszych wykonujących pracę nawet na niemieckich warunkach, ale jako osoby bez uprawnień zawodowych, w domach prywatnych, nie otrzyma żadnych tzw. Pflegebonusów (dodatkowa premia za pracę w COVID-19).
Premie te przeznaczone są dla pracowników instytucji świadczących usługi w ochronie zdrowia, często uzależnione również od tego, czy dana placówka medyczna na bieżąco obsługuje pacjentów chorych na COVID-19. Na te dodatki mogą liczyć tylko opiekunowie i opiekunki (nawet bez niemieckich uprawnień zawodowych, zatrudnieni jako personel pomocniczy), którzy są zatrudnieni np. w domach opieki społecznej, szpitalach, ambulatoryjnych i dochodzących służbach medycznych (Pflegedienst). Pracownicy nie muszą składać żadnych wniosków o naliczenie dodatków. Jest to obowiązek pracodawcy. W każdym landzie mogą obowiązywać trochę inne zasady.
Premie dla zatrudnionych na niemieckich warunkach w szeroko rozumianej służbie zdrowia pochodzą ze środków federalnych i poszczególnych krajów związkowych. Dodatkowo najwięksi niemieccy pracodawcy w zakresie opieki nad osobami starszymi, tacy jak Caritas czy Diakoni, wprowadzili do swoich taryfikatorów płacowych specjalne dodatki motywacyjne związane z epidemią COVID-19. Są to premie, które nie są dotowane przez państwo. Podlegają zwykłym zasadom opodatkowania.
Szczegóły dotyczące zmian podatkowych w Niemczech, związanych z epidemią koronawirusa znajdują się w specjalnych ustawach - Corona-Steuerhilfegesetz.
Umiesz liczyć? W sprawach podatkowych nie licz tylko na siebie! W Niemczech praktycznie każdy korzysta z usług doradcy podatkowego (Steuerberater). To nie są drogie usługi, a jeżeli faktycznie wykonujemy pracę w opiece na niemieckich warunkach (czy jako pracownik, czy na Gewerbe) to dzięki doradcom można zaoszczędzić na podatkach całkiem sporo i spać spokojnie, że prawidłowo rozliczyliśmy się z fiskusem!
Używamy cookies