Temat czasu wolnego w pracy w opiece w Niemczech to jeden z tych problemów, które często powodują nieporozumienia na linii opiekunka – podopieczni czy ich rodziny. Opiekunki osób starszych, które pracują w Niemczech oczekują, że będą miały systematycznie chwilę wytchnienia od obowiązków. I słusznie.
Czy istnieją normy i przepisy prawne określające ilość czasu wolnego w pracy w opiece w Niemczech? Niestety w większości przypadków nie. Chcemy jednak podjąć próbę zdefiniowania co to jest czas wolny w pracy w opiece, ile czasu wolnego mogą wymagać opiekunki, jak negocjować czas wolny, jaka jest zależność pomiędzy formą zatrudnienia w opiece w Niemczech a oczekiwaniami dotyczącymi czasu wolnego i właściwie po co ten czas wolny jest nam potrzebny. Temat jest obszerny więc podzieliliśmy artykuł na trzy części.
Zacznijmy od próby zdefiniowania czasu wolnego w pracy w opiece w Niemczech. I tu już zaczynają się trudności.
Inaczej pojęcie czasu wolnego rozumieją opiekunki a inaczej rodziny ich podopiecznych czy też sami podopieczni. Dla wielu opiekunek z którymi rozmawialiśmy pojęcie czasu wolnego jest jednoznaczne – jest to czas, który mogą przeznaczyć na to co chcą – mogą sobie leżeć w swoim pokoju, czytać, oglądać telewizję, rozmawiać przez telefon czy Skype z rodziną, mogą opuścić dom podopiecznego i nie muszą w tym czasie załatwiać żadnych spraw związanych z pracą (np. zakupów), mogą iść do kościoła, do kina, na basen, pojeździć na rowerze itd. a opiekę nad osobą starszą przejmuje ktoś inny. Czyli jednym słowem – nawet jeśli zostają w domu, to ich spokój jest święty i jeżeli podopieczny ma np. demencję i nie rozumie, że Ania czy Basia mają ochotę na drzemkę czy pobycie w swoim pokoju, to ktoś tego podopiecznego powinien zająć w taki sposób aby było pewne, że nie będzie co kilka minut zaglądał do pokoju opiekunki albo ją wołał. Czas wolny opiekunki w żaden sposób nie powinien być kojarzony z koniecznością przebywania w towarzystwie podopiecznego i pozostawaniem w gotowości do niesienia pomocy. Ale są też opiekunki, które uważają, że czas wolny to możliwość pracy w ogródku, wyjście z psem podopiecznego na spacer, czytanie książki w pokoju w którym leży obłożnie chora podopieczna, każda możliwość opuszczenia domu choćby po zakupy w aptece.
Rodziny niemieckie mają czasami taki sam, a czasami zupełnie inny pogląd na tę sprawę. Niekiedy rodziny niemieckie uważają, że czas wolny to możliwość opuszczenia przez opiekunkę domu bez podopiecznego w celu np. zrobienia zakupów związanych z wykonywaniem pracy w opiece. Dla innych z kolei czasem wolnym jest wspólne oglądanie telewizji z osobą starszą („przecież ona siedzi i ogląda film z moją mamą, co to za praca”) albo wspólna wizyta z podopiecznym na obiedzie u córki babci (przecież ona nie musiała nic robić, ja gotowałam).
Bywa też tak, że rodzina niemiecka ustala z opiekunką, że może ona wyjść sobie na spacer i zostawić podopiecznego samego w domu, pomimo iż zachowania podopiecznego są ryzykowane. Nie rozumieją, że jeżeli opiekunka nawet wyjdzie z domu, ale jest zestresowana tym czy osoba starsza nie zrobi sobie krzywdy, to nie jest to żaden wypoczynek od pracy.
Najgorsza sytuacja z organizacją czasu wolnego dla opiekunki to dosłowne rozumienie przez stronę niemiecką hasła reklamowego całej branży pracy w opiece w Niemczech „opieka 24 godziny”. Szkoda, że w momencie gwałtownego rozwoju tego rynku pracy po przyjęciu Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku nie dodano do tego krótkiego oznaczenia szerszego wytłumaczenia. Są takie przypadki, że rodziny niemieckie są zaskoczone, że np. w przypadku regularnego wstawania w nocy do pomocy osobie starszej opiekunka oczekuje w ciągu dnia nie tyle nawet czasu wolnego, ale możliwości wyspania się bo „przecież to jest opieka 24h”. Traktują też słowo praca bardzo dosłownie goniąc opiekunkę do najbardziej wydumanych zajęć od rana do wieczora, ponieważ nikt im nie wytłumaczył, że praca w opiece w dużym stopniu polega na obecności w domu i gotowości niesienia pomocy gdy zajdzie taka potrzeba.
Niektóre rodziny niemieckie są też – i jest to bezsprzecznie na swój sposób sympatyczne – przekonane, że czas wolny dla opiekunki to zorganizowanie jej wspólnej wycieczki z nimi na zwiedzanie miasta czy okolicy, zorganizowanie grilla, zajęcie opiekunki rozmową, podczas gdy opiekunka marzy o tym, żeby nie musieć wysilać się na rozmowę po niemiecku i samotnie pojechać na rowerze gdzie oczy poniosą.
W wielu domach czas wolny dla opiekunek osób starszych organizowany jest w ten sposób, że w określonych godzinach osobą starszą zajmują się inne osoby – niemiecka pomoc domowa, członkowie rodziny, fizjoterapeuta, logopeda, sąsiadka czy pani z tzw. socjalu albo osoba starsza udaje się do Tagespflege. Opiekunka może w określonych ramach czasowych robić to co chce i nikt nie wpływa na sposób wykorzystania przez nią czasu, w którym osobą starszą zajmuje się inna osoba. I to jest naszym zdaniem prawidłowa organizacja czasu wolnego w pracy w opiece. Podsumowując próbę zdefiniowania pojęcia czasu wolnego w pracy w opiece w Niemczech można go więc określić jako czas w którym odpowiedzialność za osobę starszą przejmują inne osoby a opiekunka samodzielnie decyduje o tym gdzie i w jaki sposób go spędzi. Mamy nadzieję, że większość opiekunek zgodzi się z naszą definicją.
Następne zagadnienie, jakie pojawia się w sprawie czasu wolnego to problem, ile tego czasu należy się opiekunkom zajmującym się pracą w opiece w Niemczech. To również nie jest łatwe do określenia, ponieważ tak jak wspomnieliśmy na wstępie, nie ma jednolitych przepisów na ten temat.
Sprawa ilości czasu wolnego kształtowana jest głównie przez zwyczaj i zależy również od formy zatrudnienia w opiece w Niemczech. Panie zajmujące się pracą w opiece mają umowy o pracę zawarte na podstawie niemieckiego prawa pracy, są oddelegowane do pracy w Niemczech przez polskie firmy w ramach umowy o pracę z polskim pracodawcą,umowy zlecenia z polską firmą, mają własną działalność gospodarczą w Polsce lub w Niemczech, jeżdżą też do opieki na czarno. Różnorodność form w jakich podejmowana jest praca w opiece wyklucza możliwość zastosowania dla wszystkich opiekunek osób starszych jednej reguły dla określenia ilości czasu wolnego jaki powinna zapewnić rodzina niemiecka.
Używamy cookies