Opieka nad seniorem z nietrzymaniem moczu

Moczenie się jest bardzo częstym zjawiskiem u osób starszych, zarówno u kobiet jak i u mężczyzn. Zapominanie lub brak kontroli nad potrzebami fizjologicznymi bardzo często jest jednym z objawów rozwoju otępienia starczego (demencji). Opiekunka osób starszych, która zauważy u podopiecznego zaburzenia w kontrolowaniu oddawania moczu, powinna zawsze powiadomić o tym lekarza rodzinnego lub niemieckie służby medyczne, ponieważ bez względu na objawy demencji, bezwiedne oddawanie moczu może mieć przyczynę w infekcjach lub innych stanach chorobowych. Zadaniem opiekunki osób starszych jest poprawa jakości życia osoby starszej, więc przed podjęciem decyzji o zastosowaniu pieluszek, opiekunka powinna podjąć kroki ułatwiające podopiecznemu załatwianie potrzeb fizjologicznych nadal w toalecie.

Obowiązki opiekunki związane z problemem nietrzymania moczu u podopiecznego

Opiekunka osoby starszej powinna obserwować, jakie nasilenie mają zaburzenia w kontrolowaniu oddawania moczu iw jakich okolicznościach następuje moczenie i odpowiednio na to reagować.

• Podopieczny w odpowiednim momencie udaje się do toalety, jednak zapomina o zdjęciu ubrania – opiekunka powinna towarzyszyć osobie starszej w wyjściu do toalety i pomóc zdjąć ubranie.
• Podopieczny w odpowiednim momencie udaje się do toalety, jednak ma kłopoty z odpięciem guzików, zamków itp. i moczy się już w łazience – opiekunka powinna zadbać o taki ubiór, który ułatwi sytuację – spodnie z zamkiem błyskawicznym, guzikiem i paskiem zamieniamy na spodnie dresowe, lub zamiast guzików i zamków wszywamy taśmę na tzw. rzepy, lub za każdym razem opiekunka pomaga w zdjęciu odzieży.
• Podopieczny sygnalizuje potrzebę, ale ma problem z odnalezieniem drogi do ubikacji – opiekunka powinna obserwować podopiecznego i pomóc mu trafić na czas do łazienki. Droga do toalety nie powinna być zastawiana żadnymi przedmiotami, w nocy powinno być zapalone światło, należy zastosować wyraźne oznakowanie drzwi do łazienki, można nakleić na podłodze specjalne taśmy odblaskowe oznaczając drogę do łazienki.
• Podopieczny nie sygnalizuje potrzeby ponieważ o niej zapomina i moczy się – opiekunka powinna pytać podopiecznego o potrzebę pójścia do toalety i przypominać podopiecznemu o konieczności wyjścia do toalety oraz co 2-3 godziny zaprowadzić go do łazienki.
• Podopieczny oddaje bezwiednie niewielkie ilości moczu przy wstawaniu lub siadaniu, czyli przy lekkim wysiłku – opiekunka powinna zgłosić to lekarzowi lub niemieckim służbom medycznym, ponieważ przyczyną może być choroba pęcherza. Ponadto podopiecznym opiekunka może w takiej sytuacji zaproponować zakładanie dla bezpieczeństwa wkładek higienicznych (są produkowane dla dorosłych, można otrzymać modele przystosowane dla kobiet i dla mężczyzn, lub uniwersalne).
• Podopieczny oddaje mocz w nieodpowiednich miejscach – np. wstaje z łóżka czy fotela ale oddaje mocz na podłogę – opiekunka powinna zgłosić takie zachowania lekarzowi lub niemieckim służbom medycznym, ponieważ jest to wyraźny objaw otępienia starczego (demencji) i niezbędne będzie stosowanie w takim przypadku pieluch dla dorosłych.

Jeżeli lekarz nie zaleci inaczej, opiekunka powinna podawać podopiecznemu dopicia wodę w ilości 6-8 szklanek dziennie. Nie jest to lekarstwo na problemy z kontrolowaniem oddawania moczu, ale zapobiega infekcjom pęcherza i pomaga podtrzymać sprawne działanie pęcherza. Niewskazane jest podawanie podopiecznym z problemami w kontrolowaniu oddawania moczu dużych ilości herbaty, kawy, coli czy innych napojów zawierających kofeinę. W miarę możliwości ostatni raz podajemy płyny w większej ilości naokoło 3 godziny przed pójściem spać podopiecznego.

Zalety korzystania z pieluszek - problem nietrzymania moczu

Przekonanie osoby starszej, która ma w miarę sprawnie funkcjonujący umysł donoszenia pieluszek może być bardzo trudne. Wielu osobom starszym noszenie pieluszki może kojarzyć się z utratą godności. Opiekunka osób starszych, zanim zaproponuje noszenie pieluszek, powinna przygotować na tą okoliczność podopiecznego. Argumenty, które odpowiednio przedstawione, mogą pomóc przygotować podopiecznego do podjęcia takiej decyzji to:

• swoboda w wychodzeniu na dwór, na spacery, po zakupy, bez obaw, że nagłe oddanie moczu narazi osobę starszą na stres i wstyd
• spokojny udział w spotkaniach z rodziną i przyjaciółmi, bez obaw, że nagle okaże się, że osoba starsza ma zmoczone spodnie czy sukienkę
• zapobieżenie nieprzyjemnemu zapachowi moczu, który może być uciążliwy zarówno dla osoby starszej jak i dla otoczenia
• spokojne przespanie nocy, bez wielokrotnego wstawania w obawie przed zmoczeniem łóżka

Sprawę zastosowania pieluszek należy traktować zawsze jako głęboko poufne uzgodnienie pomiędzy opiekunką osoby starszej a podopiecznym. Opakowania z pieluszkami nie powinny być położone na wierzchu, ale schowane, tak aby osoba starsza nie odczuwała dyskomfortu, że każdy gość w jej domu będzie je widział.

Produkty stosowane w przypadku nietrzymania moczu

W przypadku osób z zaawansowaną demencją stosowanie pieluszek jest niezbędne dla zachowania właściwej higieny osoby starszej oraz jej otoczenia. Na niemieckim rynku istnieje cała gama produktów dla osób z inkontynencją moczu – wkładki, pieluchomajtki, pieluchy nadzień na noc, w różnych rozmiarach. Są to produkty częściowo refundowane przez państwo, jednak mimo to są relatywnie drogie. Opiekunka osoby starszej powinna zawsze starannie zapoznać się z informacją na opakowaniu z pieluszkami, ponieważ niektóre z nich mają składniki chłonące wilgoć, które należy aktywować przez odpowiednie złożenie lub skręcenie pieluchy przed założeniem.Jeżeli nasz podopieczny jest osobą z głęboką demencją, leżącą i uporczywie zrywa z siebie pieluszkę, można poprosić rodzinę osoby starszej o zakup specjalnych śpiochów dla dorosłych. Wyglądają one tak samo jak śpioszki dla dzieci, a więc uniemożliwiają manewrowanie rękoma przy zapięciu od pieluch. Dodatkowo łóżko powinno być zabezpieczone przed przemoczeniem podkładami i matami.

Do mycia i pielęgnacji okolic intymnych uosób starszych z nietrzymaniem moczu (Teilinkontinenz, Urininkontinenz) opiekunka powinna używać specjalnych płynów i środków myjących oraz nawilżających skórę. Zwykłe mydła, zwłaszcza te w płynie, mogą spowodować podrażnienie skóry, która poprzez częsty kontakt z moczem, staje się bardziej wrażliwa. O pomoc w doborze odpowiednich środków higienicznych można zwrócić się do niemieckich służb medycznych lub farmaceuty w aptece.

Niemieckie nazwy produktów stosowanych w opiece nad osobami z nietrzymaniem moczu to:

• Inkontinenz Einlage (wkładka),
• Netzhose (majtki z wkładką),
• Windelhosen (pieluchomajtki),
• Windeln für Erwachsen (pieluchy dla dorosłych).