Niekorzystne zjawiska towarzyszące starzeniu się jak i wywołane nimi zachowania osób starszych, którymi opiekujemy się w Niemczech, często są niezrozumiałe dla opiekunek i budzą irytację. Staramy się przygotować smaczne i pożywne posiłki, ładnie nakryć do stołu i oczekujemy, że nasz podopieczny doceni nasz wysiłek.
Tymczasem… osoba starsza z lekkim zespołem otępienia, chora na Parkinsona, parkinsonizm, chorobę Alzheimera albo inne schorzenie na podłożu demencji czy po wylewie, zwykle łagodna i nie sprawiająca specjalnych problemów opiekuńczych staje się nagle nieznośna. Na widok kubka czy talerza zaczyna odganiać się rękoma, zaciska usta albo wypluwa jedzenie, jednym słowem broni się przed przyjmowaniem płynów i posiłków. Każdy kęs jest przełykany długo i w końcu i tak wypluty ląduje na talerzu. Płyny lub rozdrobnione posiłki są wypluwane na znaczną czasami odległość lub natychmiast zwracane.
Takie zachowanie według niemieckiej Wikipedii występuje u około 45% osób starszych powyżej 75 roku i najczęściej jego przyczyną jest dysfagia (niem. Dysphagie) lub odynofagia (niem. Odynphagie).
Dysfagia to zjawisko utrudnionego połykania a odynofagia to jej odmiana, oznaczająca bolesność przy przełykaniu. Dysfagia u osób starszych najczęściej występuje w fazie ustno – gardłowej. Osoby starsze dotknięte tym schorzeniem często właśnie negatywnie reagują na widok jedzenia czy picia. W praktycznym aspekcie opieki nad osobami starszymi dysfagia jest też przyczyną np. częstego krztuszenia się osoby starszej lub błyskawicznego zwracania przyjętego płynu czy posiłku, często przez nos. Opiekunka osoby starszej może też zaobserwować, że przełykanie sprawia osobie starszej ból. Zachłyśnięcie się pokarmem lub płynem przy jedzeniu często staje się przyczyną trudnego w leczeniu zapalenia płuc u osób starszych.
Jak można poradzić sobie z podopiecznym z podejrzeniem o dysfagię? Rola opiekunki osób starszych w Niemczech to w dużym stopniu rola bystrego obserwatora, który powinien zawiadomić rodzinę osoby starszej, służby medyczne lub lekarza, jeżeli zauważy istotne zmiany u podopiecznego. Nie każde zakrztuszenie się czy wolne przeżuwanie posiłku świadczy o dysfagii, pewną wskazówką może być obserwowanie czy u naszego podopiecznego przy próbie przełykania porusza się tzw. jabłko Adama. Jedyną rzeczą jaką możemy zrobić, gdy zauważymy, że osoba starsza ma problemy z przełykaniem to zmiana diety. Staramy się przygotowywać jedzenie miękkie, wilgotne, podawać je w rozdrobnionej formie a nawet zmiksowane. Należy pilnować aby posiłki i płyny były przyjmowane w pozycji pionowej. I właściwie nic więcej nie możemy zrobić, ponieważ dysfagia wymaga leczenia.
Dysfagia to poważne zaburzenie, stanowiące zagrożenie dla zdrowia i życia naszego podopiecznego – może doprowadzić do zagłodzenia lub odwodnienia. W wielu przypadkach u osób starszych trudno jest przeprowadzić skuteczne leczenie tej przypadłości. Często jedynym rozwiązaniem jest karmienie za pomocą sondy nosowo – żołądkowej (niem. nasogastrale Sonde) lub sondy PEG – przezskórnej endoskopowej gastrostomii (niem. PEG Sonde mit perkutaner endoskopischer Gastrostomie).
Używamy cookies