W Niemczech profilaktyka i opieka medyczna dla osób starszych przebiega często inaczej, niż możemy zaobserwować to w Polsce. Mało jest opiekunek osób starszych w Polsce, dla których obca jest nazwa heparyna. W opiece nad osobami starszymi w Niemczech w opisie schorzeń osoby starszej możemy znaleźć informację, z którą raczej nie spotkamy się u polskich podopiecznych: „Marcumar Patient” (w Niemczech czasami również Marcuphen Patient, Phenepro Patient oraz w formie używanej w Austrii i Szwajcarii „Marcoumar Patient”).
Marcumar jest to najbardziej znana nazwa handlowa leku, który ma specyficzne działanie przeciwzakrzepowe związane z witaminą K. Lek ten w Niemczech jest przepisywany osobom starszym w Niemczech w takich przypadkach jak długotrwałe unieruchomienie, schorzenia żył głębokich, choroby serca, zatory.
Posiadanie informacji o tym, że podopieczny przyjmuje taki medykament jest bardzo ważne dla opiekunki osób starszych, ponieważ trzeba zwrócić szczególną uwagę na leczonego nim pacjenta.
Dla podopiecznych przyjmujących Marcumar bardzo niebezpieczne są skaleczenia, stłuczenia, krwawienia i otarcia ponieważ lek działa w taki sposób, że krew bardzo wolno krzepnie.
Każde nawet drobne skaleczenie jest trudniejsze do zatamowania, dlatego trzeba bardzo uważać aby starsza pani w kuchni nie korzystała z ostrych noży, tarki do warzyw itp. Opiekunka osoby starszej powinna postarać się także o to aby podopieczna nie używała igieł do szycia, broszek i ozdób z ostrym zapięciem lub krawędziami. W przypadku mężczyzn trzeba bardzo ostrożnie postępować przy goleniu. Nie jest wskazane w okresie stosowania leku np. kupowanie nowego obuwia, ponieważ zwiększa to prawdopodobieństwo powstania otarć na stopach.
Opiekunka osoby starszej powinna zadbać także o to aby podopieczny używał szczoteczki do zębów z bardzo miękkim włosiem a w przypadku protez zębowych interweniować u rodziny niemieckiej lub u lekarza, jeżeli urażają one podniebienie chorego. Uszkodzenia dziąseł i podniebienia mogą być tak samo groźne jak wszystkie inne skaleczenia.
Wszelkie zabiegi higieniczne związane z obcinaniem paznokci czy skórek u rąk i nóg lepiej zlecić fachowcom, którzy w Niemczech chętnie przychodzą świadczyć usługi w domu osób starszych. Panią od pielęgnacji rąk i stóp należy oczywiście uprzedzić o przyjmowaniu Marcumaru.
Jeżeli opiekunka udaje się z podopiecznym do fryzjera lub kosmetyczki powinna także poinformować, że senior czy seniorka wymaga szczególnej ostrożności przy zabiegach pielęgnacyjnych i upiększających.
Jeżeli podopieczny przewróci się lub mocno uderzy i możemy przypuszczać, że zrobią się tzw. siniaki lepiej zawiadomić lekarza rodzinnego, ponieważ podskórne krwawienie jest dla pacjentów z terapią Marcumarem tak samo niebezpieczne jak krwawienia z otwartych ran.
O tym, że nasz podopieczny przyjmuje Marcumar powinniśmy koniecznie powiadomić pogotowie gdy potrzebna jest nagła pomoc medyczna a podopieczny stracił przytomność.
Warto też poinformować lekarza rodzinnego czy członków rodziny seniora jeżeli zauważymy, że chętnie zażywa leki bez recepty, zwłaszcza leki przeciwbólowe ale również preparaty witaminowe i ziołowe. Wiele z nich bardzo źle wpływa na leczenie Macumarem.
W Niemczech propaguje się, żeby osoba leczona Macumarem nosiła zawsze przy sobie tzw. Marcumar – Ausweis, czyli informację o przyjmowanych dawkach leku i wyników badań krwi, zawierający również najważniejsze informacje o zasadach postępowania wobec pacjenta. Dobrze jest więc, jeżeli opiekunka osoby starszej zwraca uwagę na to aby przy wyjściu poza dom podopieczny miał przy sobie taką informację.
W pracy w opiece nad seniorami przyjmującymi leki przeciwzakrzepowe, istotne jest również odpowiednie odżywanie. Bardzo przystępnie tą kwestię omówił na jednym z forów internetowych Pan doktor Wojciech Sydor:
„Pacjentom stosującym leki z grupy antagonistów witaminy K (…) często zaleca się stosowanie „diety” czyli „unikanie jarzyn i owoców”. W domyśle chodzi o ograniczenie podaży witaminy K, której duże ilości zawarte są w pewnych warzywach. Ich spożywanie może ograniczać efekt przeciwkrzepliwy (…) i prowadzić do zwiększonego ryzyka nawrotu zakrzepicy.
Tak formułowane zalecenia nie są jednak precyzyjne. Po pierwsze, dieta w potocznym rozumieniu jest często synonimem diety odchudzającej, po wtóre, ograniczenia powinny dotyczyć nie tylko rodzaju ale i ilości pokarmów oraz preparatów o dużej zawartości witaminy K. Dlatego spożywanie produktów zawierających witaminę K powinno być możliwie jak najbardziej równomierne podczas leczenia.
Źródłami bogatymi w witaminę K są między innymi: liście szkarłatu, awokado, brokuły, brukselka, kapusta, olej kannola (w Polsce olej rzepakowy), liście karczocha jadalnego, szczypior, kolendra, skórka ogórka (ale nie ogórek bez skórki), cykoria, liście kapusty włoskiej, owoc kiwi, liście sałaty, liście mięty, gorczyca sarepska, oliwa z oliwek, pietruszka, groszek, orzeszki pistacjowe, wodorosty purpurowe, liście szpinaku, fasola sojowa, olej sojowy, liście herbaty (ale nie herbata), rzepa, rzeżucha.
Raz jeszcze podkreślę, że nie jest konieczne unikanie ich spożywania, należy natomiast unikać gwałtownych zmian z dziennych spożywanych ilościach tych produktów (np. „gar bigosu czy kapuśniaku”).
Dla porządku dodam, że działanie przeciwkrzepliwe VKA nasilają z kolei owoce mango, olej rybi i prawdopodobnie sok grejpfrutowy oraz antybiotykoterapia, biegunka, szereg leków, palenie tytoniu oraz choroby wątroby.” (cytat z wypowiedzi pochodzi z serwisu internetowego: zakrzepica.mp.pl/lista/show.html%3Fid%3D66655+&cd=1&hl=pl&ct=clnk&gl=pl, stan z dnia 11.01.2015 r).
Niemiecka PflegeWiki również wspomina o konieczności ograniczenia spożywania wszelkich potraw których podstawą są wszelkiego rodzaju kapusty w tym popularny w niektórych rejonach Niemiec jarmuż (das Grünkohl).
Opiekunki osób starszych powinny więc raczej powstrzymać od wprowadzania gwałtownych zmian w diecie podopiecznych, zwłaszcza wprowadzania ulubionych przez nas różnorodnych surówek i sałatek z kapusty,ponieważ mogą one mieć negatywne wpływ na działanie leku.
Używamy cookies