Wydaje się nam często, że Niemcy to taki dziwny kraj, w którym do opieki nad osobami starszymi zatrudnia się prawie wyłącznie pracowników z zagranicy albo oddaje się staruszków do domów opieki. Jest to bardzo potoczne, krzywdzące stwierdzenie.
Polskie opiekunki osób starszych znają tylko te sytuacje, w których ich pomoc jest niezbędna. Budujemy sobie na tej podstawie skrzywiony obraz wszystkich niemieckich rodzin. Mogliby, ale nie chcą, nie mają czasu, rozpad więzi rodzinnych, samolubni...
Statystyki przeczą takim opiniom. Ponad 2/3 osób starszych w Niemczech znajduje się pod opieką członków własnej rodziny. Opiekunowie – krewni (niem. pflegende Angehörige) to olbrzymia grupa społeczna w kraju naszych sąsiadów. Współmałżonkowie, dzieci, wnuki, synowe i zięciowie, ciocie i kuzynki dbają z pełnym zaangażowaniem o swoich bliskich. Tak samo jak my w Polsce dbamy o swoich rodziców i dziadków, Niemcy z pełnym oddaniem wspomagają swoich najbliższych w pokonywaniu przeciwieństw starości. Nie ma pomiędzy nami większych różnic w oddaniu dla rodziny.
Znacząca różnica jest jednak w zakresie pomocy, jaką pflegende Angehörige otrzymują od państwa niemieckiego. W Polsce niestety nie ma jeszcze takich rozwiązań systemowych jak w Niemczech. Na co może liczyć pracujący zawodowo członek rodziny niemieckiej, który sam opiekuje się osobą starszą?
Niedawno pisaliśmy o Kurzzeitpflege (opieka krótkoterminowa) czyli finansowanych przez państwo niemieckich instytucjach, które są zobowiązane przejąć opiekę nad osobami starszymi od jej rodziny przez 28 dni w roku. Jest to więc specyficzny rodzaj urlopu od obowiązku opieki dla wszystkich krewnych – tych którzy nie pracują, ale również tych, którzy pracują zawodowo.
Dla osób czynnych zawodowo, oprócz takiego ułatwienia jak Kurzzeitpflege, w Niemczech istnieją rozwiązania systemowe w zakresie redukcji czasu pracy. Każdemu pracującemu, który musi się zająć osobą bliską przysługuje od 2015 roku dodatkowy urlop, w wymiarze 10 dni roboczych rocznie. Pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika z obowiązku pracy, jeżeli ten musi zorganizować opiekę lub samodzielnie ją sprawować. Pracownik za ten czas nie otrzymuje wynagrodzenia, ale przysługuje mu kompensata finansowa w postaci Pflegeunterstützungsgeld. Jest to rodzaj zasiłku wspierającego opiekę, który wynosi 90% wynagrodzenia netto.
Niemieccy pracownicy, którzy sami zajmują się bliskimi mają od 2008 roku również prawo do całkowitego zwolnienia z obowiązków pracowniczych (Pflegezeit) na maksymalnie 6 miesięcy, jeżeli muszą zająć się chorym bliskim. Na podstawie tych samych przepisów mogą tylko częściowo zredukować wymiar czasu pracy (Pflegeteilzeit). Aby skorzystać z wybranej możliwości, należy poinformować o tym pracodawcę z 10-dniowym wyprzedzeniem. Nie przysługuje z tego tytułu żadne dodatkowe wynagrodzenie, ani zasiłek, ale pracownik jest chroniony prawem przed zwolnieniem z pracy w tym okresie, a pracodawca musi umożliwić mu powrót na zajmowane stanowisko. Pflegezeit i Pflegeteilzeit zalicza się do okresu emerytalnego i rentowego.
Szkoda, że w Polsce nie ma takich rozwiązań. Pozostaje mieć nadzieję, że nasze dzieci i wnuki jednak w przyszłości otrzymają podobne wsparcie od państwa. Aby mogli się lepiej zaopiekować nami – opiekunkami i opiekunami osób starszych. My niestety też się zestarzejemy...
Używamy cookies