Trudno nie oprzeć się wrażeniu, że w dzisiejszych czasach podróżujemy coraz to częściej i coraz to dalej zarazem. Oddajemy się temu działaniu z różnych powodów, zakładając różne jego cele – biznesowe, turystyczne, rekreacyjne itd.
Nie da się ukryć, że często jesteśmy zmuszeni przez życie także do emigracji zarobkowej (niekiedy jest to wręcz pewien impuls), a podróż jest jej nieodzowną częścią. Warto się do niej dobrze przygotować, zwracając szczególną uwagę na szeroko rozumiane aspekty bezpieczeństwa.
Po pierwsze… plan – przemyślany, a w efekcie realizowany „na spokojnie”. Przystępując do działania w perspektywie zostawiamy w Polsce – mniej lub bardziej, na dłużej lub krócej – poukładane życie i dobrze znane nam środowisko. Dlatego już zawczasu należy zadbać o to, aby w nie mniejszym zorganizowaniu dotrzeć do celu – z wyprzedzeniem planujmy tym samym trasę, przeglądajmy oferty przewoźników, szukajmy dogodnych połączeń, a także w miarę potrzeby noclegów, aby odpocząć. Uwzględnieniu na tym etapie podlega szereg czynników, np. możliwość „poślizgu” czasowego i utraty dogodnego połączenia. Co istotne, nierzadko udajemy się w miejsca dotychczas nam nieznane. Z tego powodu jeszcze przed wyjazdem warto sprawdzić pewne podstawowe informacje na jego temat.
Należy sprawdzić i zapisać numer telefonu i adres polskiej placówki dyplomatycznej lub konsularnej w państwie, do którego planujemy swoją podróż. Powinno się zapoznać z przepisami prawa oraz zwyczajami obowiązującymi nie tylko w państwie docelowego pobytu, ale i w państwach tranzytowych. Warto zanotować również funkcjonujące w danych państwach numery alarmowe, przy czym numer 112 jest oczywiście jednolitym numerem alarmowym, który obowiązuje na terenie całej Unii Europejskiej. Ważne jest również przekazanie podstawowych danych na temat naszej podróży komuś bliskiemu – dzięki temu w przypadku wielu sytuacji problemowych będzie istniał pewien punkt zaczepienia. Mowa tutaj przede wszystkim o naszym numerze telefonu, przypuszczalnych adresach zatrzymywania się, tego, z kim będziemy jechać, jakim środkiem transportu itd. We własnym telefonie należy zapisać tzw. numer ICE (ang. in case of emergency, pol. w nagłym wypadku). W swej idei powinien on pozwolić na szybkie skontaktowanie się podmiotów ratowniczych z osobą, którą należy powiadomić w razie wypadku, która potrafi udzielić informacji na nasz temat – na co aktualnie chorujemy i chorowaliśmy w przeszłości, jakie leki przyjmujemy, jaką mamy grupę krwi itd.
Dużo wysiłku trzeba poświęcić na wybór dogodnego i bezpiecznego środka transportu. Przed finalnym rozpoczęciem podróży należy zwrócić swoją uwagę na stan techniczny pojazdu – ocenić go nawet optycznie, pomimo że nie jest się specjalistą na tym polu, a ewentualne wątpliwości zgłosić kierowcy, personelowi pokładowemu itd. Ponadto można pokusić się również o krótki sprawdzian sprawności psychofizycznej kierowcy – wymienić krótkie uprzejmości na pewno nie zaszkodzi. Można dopytać się m.in. o to, czy ma zmiennika, co jest naturalne w przypadku długich tras. Jeżeli już zdecydujemy się na rozpoczęcie naszej przygody winno się stosować wszelkie środki bezpieczeństwa, w które został wyposażony dany pojazd – szczególnie pasy bezpieczeństwa. Kluczowe jest to, aby trzymać się ustalonego rygoru czasowego i nie odchodzić w trakcie planowych czy doraźnych przerw w podróży od środka lokomocji. Unikniemy tym samym wielu przykrych niespodzianek. Oczywiste jest, że należy podporządkowywać się poleceniom wydawanym przez lokalne służby, pracowników obsługi danych obiektów, kierowcy, pilota, personelu pokładowego danego środka transportu itd.
Kolejną kwestią ściśle związaną z bezpieczeństwem jest konieczność zwrócenia uwagi na szeroko traktowane bezpieczeństwo informacji. Dotyczy to m.in. danych przechowywanych w jakże popularnych w dzisiejszych czasach urządzeniach elektronicznych – komputerach, tabletach, telefonach komórkowych itd. Warto zabezpieczyć dostęp do tych urządzeń silnymi hasłami, aby w przypadku dostania się ich w niepowołane ręce dane w nich przechowywane były bezpieczne. Można rozważyć także trwałe usunięcie niepotrzebnych nam w podróży danych – tak na wszelki wypadek. Jeszcze lepszym rozwiązaniem wydaje się być korzystanie z dobrodziejstw szyfrowania danych, co w dobie dzisiejszego rozwoju teleinformatycznego jest niezwykle proste i nieuciążliwe dla użytkownika.
Dobrym pomysłem jest również uprzednie zrobienie kopii bezpieczeństwa danych i pozostawienie jej w domu – dane są przecież często dla nas cenniejsze niż same urządzenia je przechowujące.
Ponadto trudno nie odnotować w tym miejscu ryzyka korzystania z sieci Internet za pośrednictwem niezaufanych punktów dostępowych – przewoźnicy chętnie udostępniają taką możliwość swoim pasażerom, co stało się wręcz pewnym standardem. Rozsądnym wydaje się powstrzymanie od tej pokusy i skorzystanie z dostępu – szczególnie do usług poczty elektronicznej czy bankowości – ze sprawdzonego komputera (a nie publicznie dostępnego), za pośrednictwem wiarygodnego, zaufanego dostawcy usług internetowych. Rozważyć można chociażby skorzystanie z Internetu za pośrednictwem telefonu komórkowego – wiąże się to niestety często z dużymi kosztami (szczególnie w przypadku stosowania mechanizmu roamingu), jednak coraz to częściej operatorzy telefonii komórkowej przygotowują atrakcyjne oferty w tym zakresie.
Konieczne jest także zadbanie o bezpieczeństwo fizyczne swojego mienia – portfela, telefonu komórkowego, bagażu itd. Należy przede wszystkim mieć je w miarę możliwości „pod ręką”– nie spuszczać ich z wzroku, mieć je w pobliżu siebie, nie zostawiać ich ani na chwilę bez opieki, szczególnie na widoku i w łatwo dostępnym miejscu. Niejedna osoba bezpowrotnie pożegnała się ze swoimi mieniem, które pozostawiła np. na siedzeniu w zamkniętym samochodzie, czy w trakcie przerwy w autokarze. Nawet stosowanie różnego rodzaju linek zabezpieczających i innego rodzaju zabezpieczeń przed kradzieżą nie stanowi wystarczającej bariery dla doświadczonego złodzieja.
Pomimo, że okradzeni możemy zostać tak naprawdę dosłownie wszędzie, to – jak praktyka wskazuje – szczególnie duże ryzyko wiąże się z podróżowaniem pociągami. Ryzykownymi miejscami są także same dworce kolejowe, czy przystanki autobusowe itd. Podróżując, należy zwróć szczególną uwagę na to, czy ktoś nas nie obserwuje. Z punktu widzenia bezpieczeństwa znaczenie ma nawet taki szczegół, po której stronie noszony jest bagaż, torebka, aparat fotograficzny itd. – czy od strony zabudowań, czy od ulicy. Metod kradzieży są dziesiątki, przy czym nie ma uniwersalnego sposobu na uchronienie się przed nimi. I już nieco na marginesie, niekiedy pomimo naszego subiektywnego wrażenia, że zostaliśmy okradzeni rzeczywistość ma się zgoła inaczej – nie da się ukryć, że ludzie po prostu często gubią swoje rzeczy. Taka ludzka przypadłość.
Tak czy owak, szczególnie wrażliwe pod tym względem są dokumenty, w tym te tożsamości. Częstą praktyką jest skanowanie dokumentów tożsamości przez podróżnych – ich wydruk zabezpieczony jest przed uszkodzeniem i schowany zazwyczaj w innym miejscu niż oryginały, przy czym ich elektroniczna kopia jest przechowywana przykładowo w skrzynce poczty elektronicznej. Taka „kopia bezpieczeństwa” dokumentów, mimo braku mocy prawnej, może wiele pomóc w przypadku różnego rodzaju sytuacji problemowych, które to przecież znienacka pojawiają się na horyzoncie życia. Kolejną sprawą jest to, że – dmuchając na zimne – warto zapisać „na papierze” najważniejsze telefony alarmowe i kontaktowe.
Posiadanie przy sobie dużej ilości gotówki również wydaje się nie być najlepszym pomysłem. Szczególnie jeżeli skonfrontujemy to z powszechną możliwością dokonywania płatności kartami płatniczymi. Dlatego należy mieć przy sobie niewielkie, niezbędne kwoty pieniędzy, oczywiście wraz z pewnym rozsądnym buforem bezpieczeństwa. Przy konieczności posiadania większej ilości gotówki należy zachować szczególną ostrożność, a także stosować różne triki ograniczające ryzyko, np. podzielenie całości na mniejsze kwoty i schowanie ich w wewnętrznych kieszeniach swojego ubrania.
Tak naprawdę nigdy nie wiemy kogo właściwie spotkamy na swojej drodze. W trakcie podróży często ma się styczność także z nieciekawymi „typami”, często nietrzeźwymi lub pod wpływem środków odurzających. Dlatego nigdy nie powinno się chwalić nikomu tym, co mamy przy sobie, co zabraliśmy z domu, ani czym dokładnie się zajmujemy itd. Nie należy przy tym obnosić się ze swoim statusem materialnym, którego nieodzownym wskaźnikiem jest chociażby sprzęt elektroniczny, biżuteria, a nawet ubiór. Oczywiście to, z kim się siedzi ma także duże znaczenie i należy być ostrożnym w zawieraniu znajomości w trakcie podróży. Przy czym w razie zaistnienia jakichkolwiek wątpliwości zawsze można odejść, czy spróbować się przesiąść na inne miejsce. Z asertywnością należy podchodzić do oferowanych przez innych podróżnych poczęstunków, gdyż tak naprawdę może znaleźć się w nich wszystko. Nie należy również zasypiać, a jeśli już nie da się tego uniknąć to należy stosować szereg trików, np. dyskretnie przywiązywać, przyczepiać swoje rzeczy do siebie. Oczywistym jest, że w podróży nie należy spożywać alkoholu ani brać innych środków odurzających. Nawet same palenie papierosów powoduje wiele zagrożeń, włączając w to zagrożenie pożarowe.
Jak to w życiu już bywa – nieufności i podejrzliwości nigdy za wiele. Złodzieje też potrafią być „sympatyczni”, „mili” i „pomocni”. Pod żadnym pozorem nie można lekceważyć zagrożeń generowanych przez innych podróżnych – trzeba wręcz mieć przysłowiowe oczy dookoła głowy. Nic nie zastąpi zdrowego rozsądku, gdyż trudno nie zgodzić się ze stwierdzeniem, iż sami niejednokrotnie wręcz zapraszamy kłopoty na naszą wyprawę.
Podsumowując, podróże niewątpliwie poszerzają horyzonty i kształtują człowieka – warto jednak, aby odbywało się to z uwzględnieniem szerokiego spektrum możliwych zagrożeń i przygotowaniem się na ich różne scenariusze. Bezpieczeństwo ma wiele wymiarów, które ujawniają się w trakcie podróży. Najważniejsze to być ostrożnym, i czujnym zarazem – wrodzona intuicja ma tutaj również nieodzowne znaczenie. Wszystko to pomoże bezpiecznie dotrzeć do założonego celu, a następnie cieszyć się z pobytu i efektywnie wykorzystywać swój czas.
Piotr Kolmann
Używamy cookies